W najbliższą środę, tzw. Środę Popielcową, rozpoczyna się okres Wielkiego Postu. Ów okres liturgiczny bezpośrednio poprzedza obchody najważniejszych dla Chrześcijan świąt Wielkanocnych. Przez 40 dni (wyłączając niedziele) staramy się przygotować nasze serca na świętowanie Zmartwychwstania Chrystusa, podejmując dobrowolnie wszelkiego rodzaju wyrzeczenia, uczestnicząc w nabożeństwach pasyjnych, powstrzymując się od hucznych zabaw, czy w końcu poprzez skupianie się na modlitwie, poście i jałmużnie. Kolorem dominującym w liturgii w tym okresie jest fiolet.
Tradycyjne w Środę Popielcową, podczas każdej Mszy Świętej, kapłan dokonuje obrzędu posypania głów wiernych popiołem. Ma on symbolizować naszą skruchę, a także pokazywać nam prawdę o ludzkiej naturze – o tym, że jesteśmy słabi i grzeszni. Podczas wykonywania tego gestu, ksiądz wypowiada jedną z następujących formuł:
- „Prochem jesteś i w proch się obrócisz.” (Rdz 3,19)
- „Nawracajcie się, i wierzcie w Ewangelię” (Mk 1,15)
Najstarszym nabożeństwem pasyjnym, wywodzącym się ze średniowiecza, jest Droga Krzyżowa. Zatrzymując się na poszczególnych jej stacjach zgłębiamy poszczególne etapy męki naszego Zbawiciela i staramy się spojrzeć na swoje życie poprzez pryzmat Jego cierpienia, aby dostrzec nasze słabości i grzechy, a także odnaleźć sens naszego cierpienia – sam Chrystus zaprasza nas do zaparcia się samych siebie i naśladowania Go poprzez branie własnego krzyża (por. Łk 9,23).
W każdą niedzielę Wielkiego Postu, przed wieczorną Eucharystią, odprawiane są nabożeństwa Gorzkich Żali. Podobnie jak podczas Drogi Krzyżowej, rozważamy wydarzenia z ostatnich godzin życia Chrystusa. Tradycyjnie wyróżnia się następujące pieśni:
- Pobudkę („Gorzkie Żale przybywajcie”)
- Hymn
- Lament duszy nad cierpiącym Jezusem
- Rozmowę duszy z Matką Bolesną
- suplikację „Któryś za nas…”
Zwykle nabożeństwo wieńczy kazanie pasyjne i błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem.
Ostatnia niedziela Wielkiego Postu znana jest jako Palmowa, lub Niedziela Męki Pańskiej. Podczas uroczystej procesji upamiętniamy przybycie Jezusa do Jerozolimy, gdzie miał dokonać odkupienia. Podczas każdej Eucharystii błogosławione są przygotowane palmy wielkanocne. Odczytanie przez kapłana wraz z lektorami opisu Męki Pańskiej wprowadza nas bezpośrednio w obchody Wielkiego Tygodnia.